Democratische architectuur

Shorts

Hade Dorst

Heel af en toe wordt democratie echt tastbaar: in de gebouwde omgeving. Verschillende gebouwen zijn ontworpen met de democratische gedachte; niet alleen in functie, maar soms ook in vorm materiaalkeuze. Zo is het gebruik van glas een voor de hand liggende uiting van transparantie, en moet bijvoorbeeld het graniet dat gebruikt is voor de nieuwbouw van de Tweede Kamer stabiliteit van zowel het parlement als het parlementsgebouw uitstralen. Een indrukwekkende façade kan macht uitstralen, terwijl het behoud van de menselijke maat een veel benaderbare indruk maakt. Ook de inrichting van een gebouw kan bol staan van symboliek. Een paar voorbeelden van ‘democratische architectuur':

Reichstag, Berlijn 

Verder lezen →

Email, RSS Follow

The real challenge of the 21th century

Shorts
 Michiel Stapper

 

Joseph E. Stiglitz 
Nobelprijswinnaar in de economie Joseph E. Stiglitz stelt dat politieke democratische systemen te weinig doen om de markteconomie normaal te laten functioneren. Doordat overheden niet genoeg doen om de competitie tussen bedrijven te handhaven en monopolies te voorkomen werkt de markteconomie niet meer goed.

Hierdoor worden bedrijven en hun bestuurders te machtig en bedreigen ze sociale mobiliteit binnen samenlevingen. En dat is volgens Stiglitz een groot probleem voor het functioneren van de democratie. Stiglitz stelt dat de discussie die Piketty met zijn boek over inkomensongelijkheid is begonnen niet zo zeer zou moeten gaan over de concentratie van kapitaal maar over hoe wij de democratie kunnen versterken. Want volgens Stiglitz is dat de grootste uitdaging van de 21ste eeuw. Lees Stiglitz’ analyse hier.

Stiglitz laat de oplossing voor deze problemen in het midden. Hij hint er wel op dat politieke systemen meer moeten ingrijpen zodra bedrijven te groot worden om nog gecontroleerd te worden door een democratische regering. Eerder beschreef ik al in deze blog dat dit vroeger in de VS ook gebeurde.

Email, RSS Follow

G1000 Amsterdam – de eerste verkenning

Experimenten

Hade Dorst

Na België en Amersfoort nu ook in Amsterdam: de g1000, een lokale ‘burgertop’ als alternatief voor de bestaande vorm van politieke besluitvorming, heeft haar eerste bijeenkomst achter de rug, en wij waren erbij.

De g1000 heeft als opzet burgers bijeen te brengen om zo te komen tot voorstellen en thema’s die volgens een breed gedeelde opvatting de aandacht verdienen. In België is de g1000 inmiddels afgerond met een rapport vol aanbevelingen. In Amersfoort zijn er tot nu toe verschillende themagroepen gemaakt, die in september hun plannen zullen presenteren.

Verder lezen →

Email, RSS Follow

Right to bid, right to challenge, right to build: op naar een Amsterdamse Buurtwet

Experimenten

Hade Dorst

In Amsterdam wordt de laatste maanden de hand gelegd aan een nieuwe vorm van burgerparticipatie: de Buurtwet. De bedoeling is dat hierin de rechten en plichten vast komen te liggen voor initiatieven van groepen buurtbewoners of wijkondernemingen – bijvoorbeeld voor evenementen, maar ook voor de bestemming van een stuk grond of het verzorgen van een publieke taak door buurtbewoners. Ook wordt vastgelegd in hoeverre de gemeente deze initiatieven ondersteunt en faciliteert en op basis van welke voorwaarden. Mogelijke onderwerpen die in deze Buurtwet aan bod zullen komen zijn vergunningen, maatschappelijk vastgoed en aanbestedingen in de wijk.

Verder lezen →

Email, RSS Follow

Wat betekent Piketty’s analyse voor de democratie?

Denkers

Piketty is hot. Zijn boek ‘Capitalism in the 21th century’ is het meest bediscussieerde boek van het moment en wordt goed verkocht. De centrale these van zijn boek is dat inkomensverschillen door het kapitalisme versterkt worden (ik heb het dikke boek nog niet gelezen, maar hier staan de belangrijkste conclusies). Een veelgebruikt argument om vermogen niet te veel te belasten is dat vermogen wordt gebruikt om te investeren in de economie. Deze investeringen zorgen ervoor dat er banen gecreëerd worden, dit bestrijdt dus de werkloosheid en zorgt voor welvaart. Echter stelt Piketty dat de economische analyses die deze argumenten onderbouwen gemeten zijn in een te korte periode. De meeste van deze economische analyses gebruiken namelijk datasets die beginnen na de Tweede Wereldoorlog. Volgens Piketty veroorzaakte een unieke historische gebeurtenis- zoals de Tweede Wereldoorlog – voor een tijdelijke trendbreuk doordat er veel vermogen vernietigd werd: de wereldeconomie groeide harder dan het rendement op kapitaal. Door deze tijdelijke trendbreuk werden de inkomens binnen samenlevingen gelijker en leek het kapitalisme een emancipatiemachine.

Verder lezen →

Email, RSS Follow

Participatory budgetting: mooi ideaal, weerbarstige realiteit?

Experimenten

Het experiment met participatory budgetting in Porto Alegre lijkt succesvol te zijn. Echter is er natuurlijk ook kritiek op het experiment. Zo is er rechtse kritiek dat paticipatory budgetting geen langetermijnpolitiek kan bedrijven en dat het aflossen van (nationale) schulden wordt geblokkeerd door participatory budgetting. Linkse critici zien particpatory budgetting als verkeerd omdat het gebaseerd is op markt denken.

Verder lezen →

Email, RSS Follow

Hoe in Brazilië de democratie werd heruitgevonden

Experimenten

Porto Alegre

In de jaren tachtig brak er een democratische lente uit in Zuid-Amerika. In veel landen werd de overgang van een dictatoriaal regime naar een democratische samenleving ingezet, zo ook in Brazilië. Deze overgang zou zich met horten en stoten tot en met het eerste decennium van de 21ste eeuw voltrekken. Maar de opvallendste overgang voltrok zich op lokaal niveau. Vanaf de jaren tachtig begonnen verschillende Braziliaanse steden te experimenteren met participatory budgetting. De keuze waar overheidsgeld aan besteed werd, werd teruggegeven aan de burger.

Verder lezen →

Email, RSS Follow